Alimenty na dorosłe dzieci – czy jest możliwe ich zasądzenie w toku postępowania rozwodowego?

Wiadomo, że rozwód dla większości par to ostateczność. Bynajmniej tak być powinno, bo bardzo często rozwód przekreśla wszystko. Wszystko to co było, wszystko to co się wydarzyło…,a było dobre.

Od momentu wniesienia pozwu zaczynają się kalkulacje. Robią to obie strony. Nie tylko przysłowiowy „facet”. Wydaje się to normalne. Jedna ze stron chce jak najmniej stracić, druga jak najwięcej zyskać.

Szkoda tylko, że zapętleni w sporze rodzice zapominają przy tym o dzieciach. Zwykle o tych pełnoletnich.

Przecież są pełnoletnie! Dlaczego mają o nich myśleć? – rodzi się pytanie.

W obecnych czasach – stety bądź niestety – wiele pociech mimo osiągnięcia pełnoletności nie jest się jeszcze w stanie samodzielnie utrzymać.

Na szczęście w większości przypadków nie jest to wynikiem lenistwa i próżniactwa, a raczej ambicji i chęci kształcenia.

Taka postawa wymaga pochowały oraz…pieniędzy!

O ile, na pochwały takie osoby liczyć mogą, to na finansowanie, zwłaszcza jeżeli trwa postępowanie rozwodowe rodziców, już mniej.

Trzeba przyznać, że jest to sytuacja nie do pozazdroszczenia. Niby dziecko i to takie, które samodzielnie utrzymać jeszcze się nie może, ale z uwagi na to, że już pełnoletnie  alimentów w postępowaniu rozwodowym Sąd na jego rzecz przysądzić nie może.

 

I co wówczas? Postępowanie rozwodowe może trwać nawet i cztery lata. A dziecko – studenta trzeba przez ten czas utrzymać.

Rozstrzygnięcie znajdziemy w przytoczonej poniżej uchwale Sądu Najwyższego  z dnia 28 listopada 2012 r. (III CZP 77/12), któremu zostało postawione pytanie:

„Czy dopuszczalne jest wydanie w sprawie o rozwód na wniosek jednego z małżonków postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia o zaspokojenie potrzeb rodziny obejmującego także koszty utrzymania pełnoletnich dzieci?

Przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne powstało przy rozpoznawaniu przez Sąd Apelacyjny zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Okręgowego o udzieleniu powódce w toku procesu o rozwód zabezpieczenia roszczenia o zaspokojenie potrzeb rodziny obejmujących koszty utrzymania niesamodzielnych jeszcze lecz pełnoletnich dzieci stron.

Sprawą o zaspokojenie potrzeb rodziny w rozumieniu art. 445 § 1 i 2 jest oparta na podstawie art. 27 kro sprawa z powództwa jednego małżonka przeciwko drugiemu małżonkowi o wykonanie obowiązku przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny przez płacenie w tym celu stosownych kwot.

Alimenty – cele

Celem obowiązku alimentacyjnego z art. 27 KRO, który ma szerszy zakres niż zwykły obowiązek alimentacyjny, jest uzyskanie od obojga małżonków środków materialnych dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rodziny jako całości oraz zaspokojenia uzasadnionych potrzeb jej poszczególnych członków, przy zachowaniu zasady równej stopy życiowej.

Małżonek może wystąpić przeciwko współmałżonkowi z żądaniem ustalenia obowiązku dostarczania małoletniemu dziecku środków utrzymania i wychowania na podstawie art. 27 KRO lub, jako przedstawiciel ustawowy dziecka, może żądać zasądzenia alimentów na jego rzecz w oparciu o art. 128 i nast. KRO.

Uwzględniając powództwo oparte na podstawie z art. 27 KRO sąd zasądza od małżonka uchylającego się od wykonywania obciążającego go obowiązku łączną kwotę na zaspokojenie potrzeb całej rodziny.

Małżonek, który występuje z takim roszczeniem lub z wnioskiem o jego zabezpieczenie działa w imieniu własnym, a nie w imieniu dzieci, których potrzeby – także gdy są pełnoletnie lecz niesamodzielne finansowo i obowiązek ich utrzymani obciąża rodziców – pokrywać ma zasądzona kwota.

Zabezpieczenie alimentów w trakcie procesu

Zmiana stanu prawnego i uchylenie art. 443 KPC pozostaje więc bez wpływu na możliwość wydanie w sprawie o rozwód postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia o zaspokojenie potrzeb rodziny obejmującego koszty utrzymania pełnoletnich dzieci.

Udzielenie zabezpieczenia w zakresie kosztów utrzymania rodziny nie wymaga zgłoszenia żądania ich zasądzenia, wystarczający jest sam wniosek o zabezpieczenie.

Wniosek może być, zgodnie z art. 730 § 2 KPC, złożony przed wytoczeniem powództwa o rozwód, w trakcie trwania procesu – w inicjującym go pozwie lub później przed sądami obu instancji.

Aktualny pozostaje, w odniesieniu do omawianej problematyki, zasadniczy dorobek orzecznictwa i piśmiennictwa jaki ukształtował się w czasie obowiązywania art. 443 KPC i poprzedzającego go art. 431 d. KPC.

Wyłączenie w toku sprawy o rozwód, wszczęcia odrębnego postępowania o zaspokojenie potrzeb rodziny, co do świadczeń za okres od wytoczenia powództwa o rozwód wynika wprost z art. 445 § 1 KPC.

Pozew lub wniosek o zabezpieczenie w takiej sprawie podlega przekazaniu do sądu rozpoznającego sprawę o rozwód, w celu rozstrzygnięcia według przepisów o postępowaniu zabezpieczającym.

Przepis art. 445 § 1 KPC rozstrzyga sytuację zbiegu określonych w nim, toczących się już postępowań z postępowaniem rozwodowym i nie ogranicza w żaden sposób możliwości zgłoszenia wniosku o udzielenie zabezpieczenia bezpośrednio w sprawie o rozwód, a z uwagi na wyłączenie możliwości wytaczania powództwa w przedmiocie w nim opisanym w trakcie sprawy o rozwód, w ramach określonej nim sekwencji czasowej, wprost nakazuje taki tryb postępowania.

Przepis art. 445 § 1 KPC nie ma zastosowania do spraw o zaspokojenie potrzeb rodziny i o alimenty, wszczętych w czasie trwania procesu o rozwód, lecz dotyczących świadczeń za okres poprzedzający wszczęcie tych spraw.

Rozstrzygnięcie

Z tych względów Sąd Najwyższy podjął uchwałę następującej treści:

W sprawie o rozwód sąd może na wniosek jednego z małżonków orzec o obowiązku przyczyniania się do zaspokojenia w czasie trwania postępowania potrzeb rodziny, także obejmujących koszty utrzymania pełnoletnich dzieci.

 

Autorem tekstu jest Radca Prawny Piotr Woś – specjalista ds. rodzinnych/rozwodowych

Chcesz skonsultować swoją sprawę – umów się na spotkanie dzwoniąc pod nr tel.: 12 411 05 94,

bądź wejdź na naszą stronę i skorzystaj z  PRAWNICZEJ KONSULTACJI TELEFONICZNEJ.

 

Napisz komentarz

Zarządzaj plikami cookies