Nie zapłacisz 7% podatku od zasiedzenia nieruchomości jeżeli spełnisz te warunki

Jak wiadomo nabycie nieruchomości przez zasiedzenie następuje bezpłatnie.

Polega to na tym, że byłym właścicielom, którzy na skutek zasiedzenia utracili tytuł własności do danej nieruchomości, nie musimy wypłacać żadnego wynagrodzenia.

Nasz „dobrodziej” Skarb Państwa chce mieć jednak w tym swój udział i na szczęśliwców, którym udało się posiąść nieruchomość nałożył 7% podatek od zasiedzenia.

Jest szansa na jego uniknięcie, należy jednak spełnić pewne warunki.

Jakie to warunki?

Zostaną one ujawnione na kanwie sprawie, która rozpoznawana była przed Sądem Administracyjnym w Warszawie, a ostateczne rozstrzygnięcie zapadło przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Paweł i Aneta na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 5 kwietnia 2012 r., nabyli przez zasiedzenie z dniem 24 listopada 2005 r. własność nieruchomości. Postanowienie niniejsze stało się prawomocne z dniem 21 stycznia 2013 r.

W dniu 23 lipca 2013 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego wpłynęły zeznania podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych, w których Aneta i Paweł wskazali do opodatkowania nabycie nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym Stopień pokrewieństwa nabywcy do osoby, od której została nabyta wskazana powyżej nieruchomość skarżący określili jako I stopień pokrewieństwa (zstępny, zstępna).

 

Podatek od zasiedzenia –

decyzje organów podatkowych

Naczelnik Urzędu Skarbowego po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego przyjmując do podstawy opodatkowania wartość nabytej nieruchomości według zeznań podatkowych decyzjami z dnia 19 września 2013 r. ustalił małżonkom wysokość zobowiązania podatkowego w kwocie 22 925 zł.

Od powyższych decyzji Aneta i Paweł wnieśli odwołania zaskarżając je w całości i zarzucając im naruszenie m. in. art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy w niniejszej sprawie wnioskodawca winien być zwolniony z obowiązku zapłaty podatku od nabycia nieruchomości.

Dyrektor Izby Skarbowej decyzjami z dnia 12 grudnia 2013 r. utrzymał w mocy decyzje organu pierwszej instancji.

Organ odwoławczy dodał, że zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn, wprowadzone ustawą z dnia 16 listopada 2006r. dotyczące zwolnienia od podatku nabycia własności rzeczy i praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, weszły w życie z dniem 1 stycznia 2007r.

Zgodnie zaś z art. 3 ust. 1 ustawy zmieniającej do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie zmian.

Aneta i Paweł nabyli nieruchomość w dniu 24 listopada 2005 r., a w tym czasie art. 4a u.p.s.d. nie obowiązywał.

Organ podatkowy wyjaśnił również, że literalne brzmienie przepisu art. 4a ust. 1 u.p.s.d. wskazuje, że ustawodawca zwolnieniem od opodatkowania objął osoby należące do I grupy podatkowej z wyjątkiem zięcia, synowej i teściów.

Zatem w przypadku nabycia praw majątkowych przez zięcia, synową i teściów, nabycie to podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach, określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn dla I grupy podatkowej, bez zastosowania zwolnienia od podatku określonego w art. 4a u.p.s.d.

Aneta i Paweł wnieśli skargi na powyższe decyzje zarzucając im naruszenie: przepisów prawa materialnego, tj. art. 4a u.p.s.d. poprzez jego nie zastosowanie i tym samym uznanie, iż strona jest zobowiązana do zapłaty podatku od zasiedzenia, w związku z nabyciem prawa własności nieruchomości przez zasiedzenie, w sytuacji gdy w treści niniejszego przepisu wprost wynika, iż po spełnieniu określonych przesłanek, nabycie własności w tenże sposób także podlega zwolnieniu z zapłaty podatku.

Orzeczenie Sądu I instancji

Sąd pierwszej instancji oddalił jednak ich skargi uznał, że Aneta i Paweł zasiadający nieruchomość nie mogli powołać się na zwolnienie podatkowe określone w art. 4a u.p.s.d.

Od powyższego orzeczenia małżonkowie wnieśli skargę kasacyjną żądając jego uchylenia w całości oraz poprzedzających go decyzji Dyrektora Izby Skarbowej i Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Ostateczny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

Skarga kasacyjna wniesiona w rozpoznawanej sprawie jest częściowo uzasadniona.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W sprawie pozostaje poza sporem, że stosownie do art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

A wymieniony art. 6 ust. 1 u.p.s.d.  pkt 6 dotyczy nabycia w drodze zasiedzenia, stanowiąc, że przy nabyciu w drodze zasiedzenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, w sytuacji, gdy regulacja zawarta w art. 6 ust. 1 pkt 6 u.p.s.d. nie została wyłączona z zakresu oddziaływania art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.s.d., brak jest podstaw do przyjęcia – wbrew poglądowi organu podatkowego i sądu pierwszej instancji – że zwolnienie przewidziane w art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. nie obejmuje nabycia w drodze zasiedzenia.

Z konstrukcji art. 4a ust. 1 pkt 1 u.p.s.d. wynika, że warunkiem zwolnienia od podatku jest nabycie nieruchomości od określonego kręgu osób.

Podsumowując, osoba zasiadająca nieruchomość pozostającą uprzednio w posiadaniu samoistnym osoby najbliższej wymienionej w art. 4a ust. 1 u.p.s.d. jest uprawniona – po spełnieniu pozostałych warunków wynikających z powołanego przepisu – do skorzystania ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 4a u.p.s.d. Sąd pierwszej instancji dokonał zatem – w tym zakresie – błędnej wykładni wskazanego przepisu.

Co to oznacza?

Aby nie zapłacić podatku od zasiedzenie nieruchomości muszą zostać spełnione następujące warunki:

1. Osoba zasiadająca nieruchomość musi być spokrewniona z poprzednim posiadaczem samoistnym w stopniu przewidzianym w ustawie;
2. Do zasiedzenia faktycznego musiało dojść przed 2016 r., nie wyklucza to jednak sytuacji, w której postanowienie sądowe zostanie wydane w późniejszym czasie.

 

Autorem tekstu jest radca prawny Piotr Woś – specjalista od prawa nieruchomości (adwokat Kraków)

 

Chcesz skonsultować swoją sprawę – umów się na spotkanie dzwoniąc pod nr tel.: 12 411 05 94,

bądź wejdź na naszą stronę i skorzystaj z  PRAWNICZEJ KONSULTACJI TELEFONICZNEJ.