Niekiedy rozwód jest przykrą koniecznością, kiedy indziej jedynym rozwiązaniem różnego rodzaju problemów. Bez względu jednak na to, jakie są źródła decyzji małżonków o zakończeniu ich związku, podstawą do jego sfinalizowania jest orzeczenie rozwodu przez sąd. Wydanie takiego wyroku oczywiście musi zostać poprzedzone stosownym procesem cywilnym, inicjowanym na mocy powództwa złożonego przynajmniej przez jednego z małżonków. W każdym razie mający zamiar się rozwieść muszą być przygotowani na konieczność spełnienia wielu różnych formalności – a wśród nich pierwszą jest opracowanie odpowiedniego pozwu. Jego treść zależy od szeregu czynników, a w tym zwłaszcza od tego, czy domagający się rozwodu chce go przeprowadzić z orzekaniem, czy bez orzekania o winie. Jak więc napisać pozew o rozwód?
Pozew o rozwód z orzekaniem i bez orzekania o winie
Skoro z punktu widzenia przygotowywania dokumentu inicjującego postępowanie rozwodowe najważniejsze jest, czy w wyroku sąd ma rozstrzygnąć o winie małżonków, koniecznie przed przystąpieniem do jego sporządzania należy po prostu podjąć decyzję w tym zakresie. Co prawda może ona ulec później zmianie – nawet już po złożeniu pozwu w sądzie – jednak z praktycznego punktu widzenia właściwie nie ma wątpliwości, że najlepszym rozwiązaniem jest sprecyzowanie tej kwestii przed przystąpieniem do pisania pozwu, na co kluczowy wpływ mają relacje łączące małżonków.
Jeżeli każde z nich chce rozwodu, a jednocześnie nie wchodzą w grę bardziej skomplikowane i rodzące poważne konflikty kwestie, przeważnie mamy do czynienia z rozwodem bez orzekania o winie. W przypadku zaś gdy konflikt pomiędzy małżonkami jest poważny, najczęściej decydują się oni na udanie się do sądu z zamiarem ustalenia winnego rozpadu małżeństwa. Jednak w pierwszej kolejności warto zastanowić się jak napisać pozew o rozwód bez orzekania o winie, czy – jak niekiedy określa się tę samą sytuację – za porozumieniem stron. Wynika to przede wszystkim z faktu, że przygotowanie tego rodzaju dokumentu jest po prostu łatwiejsze.
Dobry pozew rozwodowy to podstawa sukcesu
Pozew o rozwód bez orzekania o winie właściwie nie różni się od tego rodzaju dokumentów składanych w innych sprawach, związanych np. z ubieganiem się o odszkodowanie czy zapłatę zaległych pieniędzy. Jeżeli małżonek domagający się rozwodu nie chce, aby sąd orzekał o winie, wystarczy, że w pozwie prawidłowo oznaczy drugą stronę, jasno sformułuje swoje żądanie i przynajmniej krótko uzasadni, dlaczego sąd powinien orzec rozwód. W tym ostatnim zakresie oczywiście należy ściśle odnieść się do przesłanek rozwodu skatalogowanych w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, w tym do tzw. rozpadu pożycia. Mówiąc najkrócej – domagający się rozwodu powinien wykazać, że ustały wszelkie relacje pomiędzy małżonkami.
Przy rozwodzie za porozumieniem stron małżonkowie często jeszcze przed rozpoczęciem sprawy ustalają różne, potencjalnie sporne kwestie związane przykładowo z opieką nad dziećmi. O tego rodzaju okolicznościach trzeba wspomnieć w pozwie rozwodowym – tym bardziej, że orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie jest możliwe tylko wówczas, gdy na takie rozwiązanie zgodzą obydwaj małżonkowie. Stąd sprzeciw jednego z nich powoduje, że sąd po prostu będzie musiał rozstrzygnąć, kto jest winny rozpadu pożycia. Jednocześnie właściwie nie ma tu znaczenia, kto pierwszy złoży pozew o rozwód – aczkolwiek warto pamiętać, że pozew ten może zostać pod pewnymi warunkami wycofany z sądu poprzez złożenie stosownego oświadczenia.
Jeżeli powód już na etapie składania pozwu chce, aby sąd rozstrzygnął kwestię winy, przygotowanie samego dokumentu komplikuje się przede wszystkim z „dowodowego” punktu widzenia. Po prostu winę za rozpad pożycia trzeba przed sądem udowodnić, a wszelkie twierdzenia na tę okoliczność należy w zasadzie powołać już w pozwie rozwodowym. Stąd wówczas jego przygotowanie wymaga po prostu dużo więcej pracy i zaangażowania – nie tylko ze strony pełnomocnika, ale również małżonka mającego zamiar się rozwieść.
Pozew o rozwód – jakie koszty, formalności i gdzie go złożyć?
Oczywiście pozew o rozwód należy wnieść do odpowiedniego sądu, a tym samym spełnić wszelkie warunki z tym związane. W pierwszej kolejności należy pamiętać, że pozew rozwodowy wnosi się do Sądu Okręgowego właściwego – ze względu na szczegółowe okoliczności – dla miejsca zamieszkania małżonków bądź tylko jednego z nich. Stąd bez szczegółowej analizy danej sprawy nie sposób odpowiedzieć na pytanie gdzie złożyć pozew o rozwód. Za to dużo prościej ustalić, jak dokonać tej czynności. Pozew rozwodowy może zostać przesłany do sądu lub przekazany osobiście do jego biura podawczego. Poza tym musi on zostać odpowiednio opłacony.
Do napisania pozwu o rozwód potrzebnych jest kilka dokumentów – w tym zwłaszcza odpis aktu małżeństwa stron. Należy także przygotować adres pozwanego oraz świadków, którzy mają zostać przesłuchani. W każdym razie stopień rozbudowania pozwu, ściśle związany z poziome skomplikowania samej sprawy, przekłada się na koszty jego sporządzenia i reprezentacji strony przed sądem. Przy czym koszt pozwu rozwodowego zawsze składa się dwóch podstawowych składników: opłaty, jaką należy uiścić w sądzie oraz honorarium pełnomocnika. W pierwszym przypadku mamy do czynienia ze stawką ustaloną przez ustawodawcę, która wynosi obecnie 600 złotych, jednak kwota ta rośnie w przypadku, gdy powód zażąda rozstrzygnięcia także innych kwestii, np. alimenty lub podział majątku. Natomiast honorarium pełnomocnika jest ustalane indywidualnie
